Tadeusz Ładogórski

1905–1995

Urodził się 16 grudnia 1905 r. we Lwowie w rodzinie inżyniera-leśnika Jana Ladenbergera, urzędnika dyrekcji lasów państwowych, i Antoniny, z domu Simon. Rodzice pochodzili z niemieckich kolonii założonych w Galicji w końcu XVIII w.

Uczył się w szkole podstawowej w Drohobyczu. Ukończył gimnazjum im. Stefana Batorego we Lwowie. W 1924 r. rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Jana Kazimierza. Napisał pracę seminaryjną o przełęczach sudecki w średniowieczu. W 1931 r. obronił pracę doktorską, pt. Zaludnienie ziem polskich w pierwszych latach Kazimierza Wielkiego.

Pracę zawodową rozpoczął w 1930 r. jako nauczyciel w szkole średniej. Ponadto redagował „Rocznik Podolski”, wydawany przez Podolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, a także zorganizował bibliotekę i pracownię naukową, które stały się podstawą założonego w 1937 r. Zakładu Narodowego im. hr. Baworowskiego w Tarnopolu.

W czasie II wojny światowej przeniósł się na teren powiatu skałackiego, gdzie pracował jako buchalter folwarczny i nauczyciel tajnych kompletów. Od kwietnia 1944 do lutego 1946 r. był oficerem polityczno-wychowawczym Wojska Polskiego. Zajmował się głównie pisaniem opracowań historycznych dla żołnierzy. Szeregi wojskowe opuścił, będąc w stopniu majora, na własne życzenie po przebyciu ciężkiej choroby.

Osiedlił się w Brzegu, gdzie powrócił do pracy pedagogicznej. Wtedy zmienił też nazwisko z Ladenberger na Ładogórski, które podczas okupacji było pseudonimem Jego brata Zygmunta.

W 1948 r. objął stanowisko pracownika naukowego Instytutu Śląskiego, a w 1949 adiunkta Uniwersytetu Wrocławskiego. W tamtym okresie zajmował się głównie demografią historyczną Śląska i oceną dawnych statystyk pruskich. Szczególną uwagę poświęcił spisowi ludności Śląska z 1787 r., które wydał w 1954 r. pod tytułem Generalne tabele statystyczne Śląska 1787 roku. Za tę publikację otrzymał tytuł docenta.

W 1953 r. rozpoczął pracę w Pracowni Wrocławskiej Zakładu Atlasu Historycznego Instytutu Historii PAN. Naukowo zajmował się dynamiką zaludnienia Śląska w okresie narastania układu kapitalistycznego i rejonizacją ówczesnych procesów demograficznych, a także zasięgami języka polskiego na Śląsku w XVI–XIX w. W 1958 r. wydał Studia nad zaludnieniem Polski XIV wieku. 13 grudnia 1962 r. otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego. Do 1 maja 1973 r., kiedy przeszedł na emeryturę, obejmował stanowisko kierownika pracowni, nadzorując badania w zakresie ilustracji kartograficznej Historii Polski i Historii Śląska oraz rejonizacji ekonomicznej Śląska na przełomie XVIII i XIX w.

Ponadto zajmował się popularyzacją wiedzy historycznej i geograficzno-historycznej. Publikował broszury i mapy historyczne.

Zmarł 11 maja 1995 r.